1. Wat zijn aminozuren?
Aminozuren bestaan uit moleculen die samen eiwitten vormen in ons lichaam. Aminozuren en eiwitten zijn de bouwstenen van ons lichaam en daarmee een erg belangrijk onderdeel van het lichaam
Wanneer eiwitten worden afgebroken of verteerd door het lichaam, blijven alleen aminozuren over. Wanneer eiwitten worden verteerd of afgebroken, blijven aminozuren over.
Aminozuren hebben hele diverse functies in het lichaam. Over al deze functies kun je lezen op onze website. Proteinogene aminozuren worden ingedeeld in drie groepen:
1.1 Aminozuren en de (onuitwisbare) verbinding met eiwitten
Een eiwit is een molecuul dat is samengesteld uit aminozuren. De volgorde van aminozuren in een eiwit wordt bepaald door de volgorde van codons in het gen dat voor het eiwit codeert.
Elk aminozuur is aan het volgende gebonden door een peptidebinding. Eiwitten spelen een vitale rol in vrijwel alle biologische processen, waaronder celsignalering,
DNA-replicatie en genexpressie. Elke eiwitbron heeft een unieke combinatie van aminozuren die van invloed is op de manier waarop het functioneert.
Vlees is bijvoorbeeld een goede bron van eiwitten voor spiergroei omdat het veel van het aminozuur leucine bevat, dat nodig is voor spiergroei.
2. Waarom zijn aminozuren zo belangrijk?
Zonder deze zuren zou het menselijk lichaam niet kunnen bestaan zoals wij het kennen. Ze zorgen er onder meer voor dat je lichaam en je hersenen op een normale manier kunnen functioneren.
Je zou niet kunnen zijn wie je nu bent zonder het bestaan van aminozuren. Het worden ook wel de bouwstenen van het menselijk lichaam genoemd en ze zijn betrokken bij talloze processen in het lichaam.
Zo breken deze zuren voedsel af, ondersteunen ze onze stofwisseling en ons immuunsysteem, zijn ze betrokken bij een normale werking van onze spieren, maar ondersteunen ze hier ook groei en herstel.
Met het juiste gebruik van aminozuren kun je dus sommige sportieve of mentale processen ondersteunen. Andere voorbeelden van deze processen zijn zijn: L-arginine (cardiovasculaire gezondheid), L-methionine (gezondheid van haar en gewrichten) en L-glutathion (huidverzorging).
Om te weten welke amino’s je voor welk doel kunt gebruiken, kun je op deze site (in de menu’s) per aminozuur zien welke functie het zuur heeft en welk doel het vervult in je lichaam.
2.1 D- en L structuren van amino’s
Dikwijls zul je tegenkomen dat amino’s ergens staan beschreven, maar dan met een ”L-” voor hun naam. Dit komt doordat amino’s een D of L structuur hebben.
Echter wordt alleen de L structuur door het lichaam herkent en dus gebruikt. Daarom kiezen sommige websites of andere informatiebronnen ervoor om een L- voor de naam te zetten.
3. Essentiële-, semi-essentiële- en niet-essentiële aminozuren
Aminozuren zijn er in essentiële-, semi-essentiële- en niet-essentiële aminozuren. Dit onderscheid is gemaakt omdat het lichaam essentiële aminozuren niet aanmaakt en deze hierdoor essentieel zijn om te verkrijgen uit voeding.
Semi-essentiële aminozuren worden deels door het lichaam aangemaakt. Zo is er bijvoorbeeld het aminozuur arginine dat essentieel is tijdens de kindertijd maar wanneer iemand volwassen is maakt het lichaam dit aminozuur wel in (beperkte mate) aan.
Niet-essentiële aminozuren worden altijd (in beperkte mate) door het lichaam aangemaakt. Dit betekent niet dat je altijd meer dan genoeg van deze aminozuren in je lichaam hebt.
Het betekent dat ze er gewoon zijn. Vaak hunkert je lichaam er naar om nog meer van deze zuren binnen te krijgen. Dit heeft volgens onderzoek verschillende gezondheidsvoordelen.
4. Aminozuren tabel
| Niet-essentieel | Semi-essentieel | Essentieel | |
| 1 | Alanine | Arginine | Fenylalanine |
| 2 | Asparagine | Cysteine | Histidine |
| 3 | Asparaginezuur | Glycine | Isoleucine |
| 4 | Glutamine | Tyrosine | Leucine |
| 5 | Glutaminezuur | Lysine | |
| 6 | Proline | Methionine | |
| 7 | Serine | Threonine | |
| 8 | Tryptofaan | ||
| 9 | Valine |
4.1 Dit zijn proteïnogene aminozuren
Deze groep amino’s, die erg belangrijk zijn voor mensen, wordt geclassificeerd als proteïnogene amino’s. Deze worden zo geclassificeerd omdat proteïnogene amino’s het meest in eiwitrijke voeding voorkomen.
Er zijn twintig biologisch actieve proteïnogene amino’s. Deze zijn verder geclassificeerd in ‘essentieel’, ‘niet-essentieel’ en ‘semi-essentieel’ zoals je hierboven ziet.
Er zijn nog een aantal andere zuren/stoffen/verbindingen die ook vaak geclassificeerd worden als aminozuren, maar waarvan de structuur iets anders is en dus officieel geen aminozuren zijn.
Daarnaast zijn er samenvoegingen van meerdere aminozuren die in het lichaam een eigen stof vormen. Deze noemen wij op onze website formules. De categorieën zullen we hieronder toelichten.
4.2 Belangrijke verwante stoffen
Deze zuren/stoffen/verbindingen hebben op onze website een apart menu gekregen onder de titel “overige stoffen”. Dit zijn stoffen die niet direct gerekend worden tot de 20 proteïnogene aminozuren.
Want ze worden vaak aminozuren genoemd, maar behoren officieel dus niet tot de 20 proteïnogene aminozuren.
Toch hebben ze wel een soortgelijke functie in het lichaam en worden ze soms ook voor dezelfde doeleinden gebruikt als de 20 proteïnogene amino’s. Voorbeelden zijn taurine en carnitine.
4.3 Formules
Samenvoegingen van meerdere aminozuren zijn op onze site geclassificeerd als formules.
Veel van deze formules ontstaan in het lichaam als de benodigde aminozuren er in voldoende mate aanwezig zijn. Voorbeelden van formules zijn bcaa en creatine.
Een voorbeeld van een formule waarin veel aminozuren zitten maar die niet in het lichaam ontstaat is whey protein.
5. In welke voeding zitten veel aminozuren?
Eiwitrijke voeding bezit altijd aminozuren. Het verschilt per voedingsmiddel welke aminozuren erin zit.
Zoek je dit voor een specifiek aminozuur? Kijk dan op de betreffende pagina van deze stof. Voor het gemak nemen wij hieronder even essentiële aminozuren als voordeel.
Voedingsmiddelen waarin alle negen essentiële aminozuren in voor komen, worden complete eiwitbronnen genoemd.
Complete eiwitbronnen zijn onder meer:
- Eieren
- Zuivelproducten
- Gevogelte
- Vlees
- Zeevruchten
Boekweit, soja, quinoa zijn plantaardige voedingsmiddelen waarin alle alle negen essentiële aminozuren voorkomen.
6. Aminozuren bijwerkingen
Volgens wetenschappelijk onderzoek zijn er bij normale suppletie onder normale omstandigheden in algemene zin geen bijwerkingen.
Per aminozuur is de functie verschillend in het lichaam en de verschillende zuren worden ook op verschillende plekken in het lichaam omgezet van eiwit in aminozuur, hierdoor kunnen eventuele bijwerkingen ook verschillen.
7. Wanneer aminozuren innemen?
Er is hier geen een duidend antwoord op te geven. Het hangt er helemaal vanaf wat je doel is en welk aminozuur je wilt innemen!
Wanneer je aminozuren inneemt voor trainingsprestaties: Aminozuren kunnen voor, tijdens en na een training worden ingenomen om het spierherstel te bevorderen. Het nemen van aminozuren voor een training kan je helpen meer energie te hebben en beter te presteren. Als u ze tijdens een training inneemt, kunt u uw intensiteit behouden en vermoeidheid voorkomen. Als u ze na een training inneemt, kan dit helpen spierpijn te verminderen en spiergroei te bevorderen.
Om een paar andere voorbeelden te noemen: BCAA: vlak voor de training, tijdens de training of vlak na de training Creatine: elke dag op een vast tijdstip Whey protein: direct na de training Tryptofaan: één tot twee uur voor het slapen gaan Voor andere producten kijk op de desbetreffende pagina!
Veelgestelde vragen
Aminozuren zijn de bouwstenen van eiwitten, die essentieel zijn voor veel lichaamsfuncties, waaronder slaap. Eiwitten zijn nodig voor de aanmaak van serotonine en melatonine, twee hormonen die een belangrijke rol spelen bij het reguleren van onze slaap-waakcyclus. De hoeveelheid en kwaliteit van eiwitten in onze voeding kan daarom een aanzienlijke invloed hebben op onze slaap.
Er is momenteel geen wetenschappelijk bewijs om het gebruik van aminozuren voor een betere slaap te ondersteunen. Sommige mensen zijn echter van mening dat het gebruik van deze supplementen kan helpen bij het bevorderen van ontspanning en het verbeteren van de slaapkwaliteit. Hoewel er geen duidelijk bewijs is om deze bewering te ondersteunen, is er enig onderzoek dat suggereert dat bepaalde aminozuren gunstig kunnen zijn voor de slaap. Zo is aangetoond dat L-theanine, een aminozuur dat in thee wordt aangetroffen, ontspanning bevordert en angst vermindert.
Een tekort aan aminozuren komt niet vaak voor. Aminozuren zijn de bouwstenen van eiwitten en zijn essentieel voor de menselijke gezondheid.
Een tekort kan leiden tot een aantal gezondheidsproblemen, waaronder spierzwakte, gewichtsverlies en haaruitval.
Aminozuursupplementen zijn verkrijgbaar bij de meeste natuurvoedingswinkels. Ze worden meestal verkocht in poeder- of pilvorm. De pillen zijn meestal gemakkelijker in te nemen, maar het poeder is goedkoper. Bekijk de reviews goed en de samenstelling van de producten. Raadpleeg eventueel uw arts of zorgverlener als u twijfelt
De maximale hoeveelheid tijd die aminozuursupplementen kunnen worden ingenomen, is niet definitief bekend, omdat er nog geen definitief onderzoek naar dit onderwerp is gedaan. Over het algemeen wordt echter aangenomen dat ze tot ongeveer enkele maanden tot een jaar kunnen worden ingenomen zonder enige negatieve gevolgen.
Daarom zou het logisch zijn dat het consumeren van meer aminozuren zou helpen bij haarverlies. Van één specifiek aminozuur, L-lysine genaamd, is aangetoond dat het gunstig is bij de behandeling van haarverlies. L-lysine helpt bij de aanmaak van collageen, wat nodig is voor gezond haar. Bovendien balanceert L-lysine de niveaus van ijzer en zink in het lichaam, die ook belangrijk zijn voor de gezondheid van het haar.
Een zwavelhoudend aminozuur is een aminozuur dat een zwavelatoom bevat. Deze aminozuren zijn belangrijk voor de vorming van eiwitten en spelen een rol in veel biochemische processen. Zwavelhoudende aminozuren komen van nature in veel voedingsmiddelen voor en zijn ook als supplement verkrijgbaar.
Branched Chain Amino Acids (BCAA’s) zijn een groep van 3 essentiële aminozuren: leucine, isoleucine en valine. BCAA’s spelen een cruciale rol bij de synthese van spiereiwitten en kunnen nuttig zijn bij het voorkomen van spierverlies tijdens gewichtsverlies of perioden van intensieve inspanning. Ze helpen ook om de energie te verhogen en vermoeidheid te verminderen.