Tijdens het lezen van deze pagina kun je een hoop leren over dopamine!
1. Wat is dopamine?
Dopamine is een neurotransmitter in ons brein. Het vervult verschillende functies, waar we je door middel van dit artikel meer informatie over zullen verschaffen.
2. De betekenis van dopamine
Dopamine is een van de belangrijkste neurotransmitters in het centrale zenuwstelsel en is in combinatie met noradrenaline en serotonine de drijvende kracht in het organisme voor beweging, coördinatie, concentratie, motivatie en mentale prestaties.
Het is niet bekend hoe vaak een effect van dopamine tekort of een teveel aan dopamine voorkomt, maar het zou kunnen zijn dat dit gevolgen heeft op onder andere je gemoedstoestand en eventueel ook lichaamsfuncties.
Daarom is de beheersing van de aanmaak en afbraak van dopamine van groot belang voor de gezondheid en het welzijn.
3. Het effect van dopamine
Wat dopamine doet in het menselijk brein:
- Overdracht regelen van de commando’s van het zenuwstelsel naar de spieren
- Helpt om de secretie van het hormoon prolactine tegen te houden
- Het reguleren van de bloedtoevoer naar de buikorganen
- Het bevorderen van een positieve stemming en geluk
- De fijne coördinatie van de reactiesenheid op acute stress
De effecten van een dopaminetekort zijn in extreme vorm te zien bij de bekende symptomen van de ziekte van Parkinson.
Bij deze ernstige ziekte is er een massale uitputting van dopamine en dopaminereceptoren in verschillende hersengebieden die een belangrijke rol spelen bij beweging en coördinatie, vooral in de armen en benen.
Ook kunnen depressie, ongewone slaperigheid overdag en een verhoogde vatbaarheid voor infecties worden waargenomen als gevolg van deze enorme verandering in de neurotransmitterbalans.
4. Waar kan een dopamine tekort toe leiden?
Een dopamine tekort of een verstoring van het dopaminegehalte kan hele nare gevolgen hebben. Op het gebied van leefstijl kun je de aanmaak wat beïnvloeden.
Helaas maken sommige mensen van nature minder dopamine aan dan andere mensen, dit heeft te maken met verschillende factoren.
We gaan dieper in op enkele symptomen van een tekort. Ook geven we je tips die de natuurlijke aanmaak verhogen.
Een aantal factoren kan verantwoordelijk zijn voor verminderde dopamine in het lichaam. Deze omvatten slaapgebrek, obesitas, drugsmisbruik, verzadigd vet en stress.
Oorzaken kunnen ook gevonden worden in de hersenen of een bepaalde aandoening: Het lichaam maakt te weinig dopamine aan, breekt het te snel af of verwerkt het niet goed. Het kan ook zijn dat er te weinig dopaminereceptoren of dat ook deze onvoldoende werken.
4.1 Verslavingen en dopamine
Er is een belangrijk verband tussen verslavingen en dopamine. Mensen die verslavingsgevoelig hebben te weinig dopaminereceptoren in bepaalde delen van de hersenen.
Om de momenten waarop het dopaminegehalte te laag is verlangt de verslaafde naar het product zodat de hersenen weer dopamine aanmaken.
Het dopaminegehalte stijgt namelijk erg moeilijk bij deze groep. Met het gebruik van genotsstimulerende middelen.
Vooral sigaretten, hard en softdrugs zijn middelen die een sterk effect hebben op de dopamine functie.
Maar ook seks verslavingen en een alcoholverslaving dienen te worden meegerekend.
4.2 Valse informatie voor je lichaam
Deze middelen geven een gelukzalig gevoel dat zonder deze externe stimulatie niet te bereiken is. Het lichaam denkt hierdoor dat dopamine aanmaken minder nodig is en schakelt nog meer receptoren uit.
Uit het Europees Drugsrapport van 2019 is naar voren gekomen dat Nederland behoort tot de grootste drugsgebruikers van Europa.
Het gebruik van drugs veroorzaakt een prettig gevoel. Het gevoel van genot voelt als een beloning aan vanuit het lichaam.
Dit motiveert om de drugs te blijven gebruiken om het gevoel opnieuw te beleven.
Zodra de persoon in kwestie zichzelf niet kan beheersen om dit gevoel te moeten beleven is er sprake van een verslaving.
4.3 Dopamine en ziekte
De ernstige gevolgen van een verstoorde dopamine functie zijn heel duidelijk zichtbaar bij sommige ziektebeelden.
De bekendste in dit rijtje is de ziekte van Parkinson. Patiënten met de ziekte van Parkinson hebben een zwaar dopaminetekort wat resulteert in ongewenst gedrag van het lichaam.
Extreem veel trillen en moeilijk lopen zijn gedragsstoornissen als gevolg van deze ziekte. Het is een ernstige ziekte die langzaam het zenuwstelsel aantast en ook kan leiden tot depressie.
Een deel van de medicatie bestaat uit een middel dat het lichaam vanuit het bloed stimuleert om meer dopamine aan te maken.
4.4 Psychische klachten bij dopamine tekort
Een stoornis bij dopamine aanmaken ligt ten voet van veel psychische aandoeningen. Psychische ziektes als gevolg van een dopamine tekort zijn dan ook een groot probleem.
Dopamine depressie is moeilijk om mee om te gaan zowel voor de patiënt als voor de omgeving.
Een persoon kan zich lusteloos en/of nutteloos voelen en een erg laag zelfbeeld ontwikkelen waarbij de persoon in kwestie geen zin meer heeft in het leven.
4.5 Psychische gevolgen dopamine tekort
ADHD is een gedragsstoornis waarbij een persoon hyperactief en impulsief gedrag vertoont en waarbij een dopamine tekort aan de grondslag zou kunnen liggen.
Schizofrenie en psychoses zijn andere ernstige aandoeningen waarbij de dopamine in het lichaam niet goed geregeld is.
4.6 PLMD syndroom
Een dopamine tekort kan leiden tot een heleboel ongemakken. Een daarvan is ook het PLMD syndroom. Dit staat voor Periodic Lymb Movement Disorder.
Hierbij wordt door een dopaminetekort een gedragsstoornis ontwikkeld die vooral s nachts optreedt.
Mensen die lijden aan dit syndroom maken dan s nachts om de 10 minuten ongecontroleerde herhaald bewegingen met hun ledematen.
Bijvoorbeeld constant wiegen met het been. Of slaan met de armen.
Omdat dit lichamelijk erg vermoeiend is komt de persoon niet in hele diepe slaap. De persoon zelf beseft dit meestal niet totdat er een partner is die hier last van ondervindt.
Echter kan de persoon wel overdag enorm vermoeid zijn en moeilijk concentreren waardoor het een vervelende aandoening is.
Het nemen van dopamine supplementen kan de klachten verlichten. Ook de dokter kan medicijnen voorschrijven die dopamine verhogen.
4.7 Aandachtstekortstoornis (ADD en ADHD)
Studies hebben aangetoond dat dopamine-verstoringen kunnen bestaan bij mensen met aandachtstekortstoornis en concentratieproblemen (ADD en ADHD), wat correleert met de symptomen van onoplettendheid en impulsiviteit.
Personen met ADD of ADHD kunnen belonings- en motivatietekorten ervaren, waardoor ze hun gedrag niet kunnen aanpassen aan veranderende beloningsomstandigheden.
Geneesmiddelen die vaak bij kinderen wordt voorgeschreven bevordert de aanmaak van dopamine om hen gemotiveerder te maken om inspannende taken uit te voeren.
Kinderen en mensen met een concentratiestoornis of aandachtstekort krijgen vaak, na onderzoek de diagnose ADD of ADHD.
Het grootste verschil tussen die twee is dat ADHD ook het ‘overbewegelijk en ongecontroleerd gedrag’ vertoont.
Bij ADD is het aandacht tekort vaak minder opvallend en uit zich door een te lage concentratie en voor ADD en ADHD wordt voorgeschreven.
4.8 Zou dopamine invloed kunnen hebben bij een depressie?
Psychische stoornissen komen tegenwoordig veel voor. Velen spreken zelfs van een “tijdperk van psychische stoornissen”. Een depressie is een complexe aandoening die wordt veroorzaakt door een aantal factoren.
Dopamine en depressie zouden verband met elkaar kunnen houden, net als de stof serotonine. Dopamine speelt een grote rol bij motivatie en beloning in de hersenen.
Als je ooit hard hebt gewerkt om een doel te bereiken, is de voldoening die je voelt wanneer je het bereikt, deels te wijten aan een stormloop van dopamine.
Enkele van de belangrijkste symptomen van dopamine en depressie zijn een lage motivatie, zich hulpeloos voelen en het verlies van interesse in dingen die u vroeger wel interesseerden.
Experts menen dat deze symptomen verband houden met een disfunctie in het dopaminesysteem, ook gevoed door stress, pijn of trauma op korte of lange termijn.
5. Bijzondere medicatie bij een dopamine tekort
Er bestaat medicatie, afhankelijk van de oorzaak en de ernst zal deze enkel onder voorschrift verkregen worden.
Een voorbeeld is de groep ‘Dopamine-agonisten ‘, medicijnen die de werking van dopamine overnemen en zo de symptomen in het lichaam verlichten.
Dopamine ‘Hydrochloride’ wordt dan weer toegediend via een intraveneuze infusie. De behandeling van een dopaminetekort zal nauwkeurig worden opgevolgd door uw arts of neuroloog.
6. Hoe kun je de aanmaak van dopamine in je lichaam stimuleren?
Het is mogelijk om de dopamine niveaus in je lichaam te verhogen. Dit kan via voeding en supplementen maar ook op andere manieren. We zijn er van overtuigd dat er manieren tussen zitten die ook voor jou heel makkelijk uitvoerbaar zijn en waar je zeker gelukkig van zult worden.
Lees het op onderstaande blog post van ons!
6.1 Wat is een dopamine rush?
Met een dopamine rush spreken we over hoe je je dopamine op natuurlijke wijze kan verhogen. Je krijgt dan extra dopamine binnen en dit kan een erg lekker effect geven.
Over het algemeen kunnen een uitgebalanceerd dieet en een evenwichtige levensstijl een grote bijdrage leveren aan het verhogen van de natuurlijke productie van dopamine door uw lichaam en het helpen van uw hersenen om op zijn best te functioneren.
Als je dit precies wilt weten kun je het beste de pagina hierboven lezen omtrent het verhogen van de aanmaak van dopamine in het lichaam.
7. Twee belangrijke aminozuren die invloed kunnen uitoefenen op je dopamine spiegel
Ondanks dat we een aparte pagina hebben gewijd aan het verhogen van de dopamine niveaus in het lichaam, moeten deze twee aminozuren wel even benoemd worden op deze pagina.
We hebben het dan over de aminozuren Fenylalanine en Tyrosine. Deze aminozuren hebben ook nauwe banden met elkaar omdat Fenylalanine zich in het lichaam omzet in tyrosine.
Wanneer er tekort is aan deze twee aminozuren in het lichaam, is het volgens wetenschappers een mogelijk gevolg dat de dopamine niveaus te laag zullen zijn.
Op de pagina’s over deze twee aminozuren, kun je meer lezen over de werking en onder andere hoe je ze op pijl kunt houden in het lichaam.