Wat je moet weten over Collageen

Ben je op zoek naar meer informatie over collageen? Lees dan snel verder, in dit artikel ga ik namelijk dieper in op deze lijmvormende eiwit. Wat doet collageen? Wat zijn de effecten van een collageen tekort? En waar zit collageen in? Deze vragen, en nog vele andere vragen ga ik beantwoorden in dit artikel.

De betekenis en de werking van collageen

De betekenis van collageen kun je herleiden van het Griekse woord κολλώ, in het Nederlands is dit lijm. Collageen is een lijmvormend eiwit die een zeer belangrijk rol speelt binnen ons lichaam. Collageen is verantwoordelijk voor de stevigheid van verschillende onderdelen van ons lichaam.

Zo bestaan onze spieren, botten, gewrichten, haren en nagels uit collageen. Het maakt daarnaast onze huid steviger en elastischer. In de dermis, dit is een ander woord voor onze opperhuid, zitten collageenvezels. Deze hebben invloed op onze huidstructuur en stevigheid.

De werking van collageen op een rijtje

• Helpt bij het onderhouden van een gezonde huid.
• Ondersteund bij de opbouw spierweefsel op.
• Ondersteund gezond haar en nagels.
• Draagt bij aan de versteviging aan botten en gewrichten.
• Helpt bij de spijsvertering.
• Speelt een rol bij het onderhouden van onze darmwand, zodat voedingstoffen volgens normale procedure kunnen worden opgenomen.

Zo ontstaat collageen in het lichaam

Collageen in ons lichaam wordt aangemaakt door de fibroblasten. De fibroblasten worden ook wel de werkpaarden van onze huid genoemd. Ze houden de huid stevig, en zijn ook verantwoordelijk voor wondgenezing. Daarnaast zorgen ze voor de aanmaak van elastine en andere belangrijke vezels.

 

Collageen voor de huid

Het effect van collageen op de huid is zeer positief. Het maakt onze huid steviger en elastischer. In onze drie huidlagen zitten collageenvezels, dit zijn de opperhuid, lederhuid en onderhuids bindweefsel. Deze vezels hebben invloed op onze huidstructuur en stevigheid.

In onze huid komen collageen type 1 en 3 voor. Type 3 is vooral belangrijk voor het herstellen van wonden. Het onderhuidse bindweefsel wordt ook wel de hypodermis laag genoemd, in deze laag bevinden zich veel bloedvaten en haarzakjes. Ook is collageen mede verantwoordelijk voor het goed laten hydrateren van de huid.

Collageen bindweefsel

Collageen is een onmisbaar onderdeel van het bindweefsel in mens en dier. Er zijn wel 28 verschillende soorten collageen, maar 90% is toch wel collageen type 1. Van het losmazige bindweefsel in onze huid is collageen met 70% het belangrijkste bestanddeel.

Werking Collageen

Tot ongeveer je 25ste levensjaar maakt je lichaam voldoende collageen aan, daarna neemt het langzaam af. Het is dan belangrijk om extra collageen uit bijvoorbeeld voeding te halen. Dit is ook de reden waarom onze huid minder stevig en soepel voelt wanneer we ouder worden.

Je kunt ook producten nemen die een signaal aan je lichaam geven om weer collageen aan te maken. Collageen is de lijm die bindweefsel en bloedvaten bij elkaar houdt.

Collageen aanmaken is belangrijk

Zoals je inmiddels wel begrepen hebt is collageen onmisbaar voor mens en dier. Het is daarom belangrijk dat we het collageen niveau op peil houden, en niet te maken krijgen met een collageen tekort. De effecten van een collageen tekort kunnen vervelend zijn. Aan de volgende symptomen kun je opmerken dat je misschien een collageen tekort hebt.

• Maagzuur of opgeblazen gevoel.
• Doffe en verslapte huid.
• Problemen aan het darmstelsel, zoals diarree of obstipatie.
• Futloos haar.
• Broze nagels.
• Pijn aan gewrichten.

Roken, veel UV straling, en het eten van suikers zorgen ervoor dat collageen wordt afgebroken. Vooral in de westerse wereld zorgt dit laatste voor problemen, omdat in het voedingspatroon van de westerse samenleving veel suiker en koolhydraten zitten.

 

Hoe vul je een tekort aan collageen aan

Je kunt heel simpel gezegd meer voeding gaan nuttigen waar collageen in zit. Maar je kunt eventueel ook overstappen op collageen supplementen. Zoals je al kon lezen hebben roken, veel UV straling, en suikers, invloed op het collageen gehalte in ons lichaam.

Minder of stop dus met roken, zit niet te lang in de zon, en minder met het eten van suikers. Je zou eventueel met een diëtist kunnen overleggen hoe je aan meer collageen komt. 

Collageen in voeding

Het collageen niveau in je lichaam op peil houden kun je doen door gezond te eten. Collageen in voeding is de perfecte manier om een tekort aan te vullen. Vlees, vis, groente en rood fruit zijn bronnen van collageen. Vitamine C speelt een belangrijke rol bij het stabiel houden van collageenvezels, een tekort aan vitamine C kan de vezels al bij 20 °C afbreken.

Collageen in vlees
Eigenlijk bevatten alle soorten vlees collageen, zoals kip, geit, rundvlees, os, hert en varkensvlees. Ook in bouillon kom je veel collageen tegen.

Collageen in vis
In vis zit iets minder collageen als je het vergelijkt met vlees, het meeste komt voor in de schubben. Het hoge gehalte aan omega 3-vetzuren in zalm en tonijn verstevigen je huid, en verminderen ontstekingen.

Collageen in groente en rood fruit
In rood fruit zit veel lypoceen, dit stimuleert de aanmaak van collageen. Voorbeelden zijn grapefruit, ananas, sinaasappel, kiwi, citroen en mango. Groentes die veel collageen bevatten zijn kool, spinazie, aubergine en andijvie.

Voeding met zwavel
Ook in voeding met zwavel komt collageen voor, zoals knoflook, ui, banaan, tofu, komkommer, en groene en zwarte olijven.

Overige voedingsmiddelen met collageen
In thee, kaas, sojamelk en noten kun je ook collageen vinden. Maar ook in producten zoals biergist, aardappelen en zeewier. Dit zijn voedingsmiddelen met veel lysine, wat het collageen niveau op peil houdt.

Hoeveel collageen per dag

De aanbevolen hoeveelheid collageen is 10 gram per dag, dit kun je eventueel uit supplementen halen. De meeste capsules bevatten ongeveer 600mg, je zou dan dus 16 capsules per dag moeten nemen. Maar er is ook poeder beschikbaar, waarmee je deze 10 gram makkelijker tot je kunt nemen.

Relatie tussen collageen en eiwitten

Tussen de drie lagen van onze huid zit veel collageen en elastine. Samen laten ze onze huid beter functioneren. Elastine is een eiwit die verantwoordelijk is voor de elasticiteit van onze huid. Met te weinig collageen en elastine zou onze huid er slecht voorstaan.

Aminozuren en collageen

Arginine is een aminozuur dat de opbouw van collageen stimuleert. Arginine hebben we nodig voor botopbouw, omdat het de groei van botcellen ondersteunt. Je ziet daarom ook dat bij oudere vrouwen osteoporose ontstaat, dit komt door een tekort aan arginine.

Arginine supplementen kunnen eventueel een oplossing zijn. Collageen zelf is gemaakt van de aminozuren glycine, proline, en hydroxyproline.

Hierdoor kunnen supplementen met glycine, proline en hydroxyproline de huid verstevigen en soepeler maken.

Collageen wetenschappelijk onderzoek

Wetenschappelijk onderzoek over collageen heeft verschillende effecten getoond. Zo zijn er verschillende onafhankelijke wetenschappelijke onderzoeken gedaan naar de inname van collageen.

Afname rimpeldiepte
Tijdens deze onderzoeken werd er gebruik gemaakt van twee groepen, één groep kreeg placebo’s, en de andere groep echte collageen poeder. Onderzoekers wisten niet wie bij welke groep hoorde, dit om het onderzoek zo onafhankelijk mogelijk te houden.

De groepen bestonden uit vrouwen van 45 tot 65 jaar. Acht weken lang werd het onderzoek uitgevoerd, waarbij dagelijks de collageen werd ingenomen. Gemiddeld nam de rimpeldiepte met 20.1% af.

Elasticiteit
In het onderzoek naar elasticiteit van de huid deden gezonde vrouwen van 35 tot 55 jaar mee. Na 8 weken werd de elasticiteit van de huid opnieuw gemeten, dit werd gedaan met zuigkracht.

Het onderzoek toonde aan dat na 8 weken van collageen inname de elasticiteit van de huid aanzienlijk was verbeterd.

Vermindering cellulite
Onderzoek heeft ook aangetoond dat het een positief effect heeft op de vermindering van cellulite. Na 6 maanden collageen gebruiken toonde het onderzoek aan dat de cellulite een stuk minder was geworden.

Aan het onderzoek deden vrouwen van 24 tot 50 jaar mee, die last hadden van een gemiddelde hoeveelheid cellulite. Met name aan de dijen was de huid aanzienlijk beter geworden.

Bronnen van wetenschappelijk onderzoek.

Afname rimpeldiepte: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24401291/

Toename elasticiteit: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23949208/

Vermindering cellulite: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24401291/