Op deze pagina behandelen we alles over vitamine K
Vitamine K is een vitamine die vet oplosbaar is. Als een vitamine vet oplosbaar is, zoals vitamine k, betekent dit dat het voornamelijk zit in het vet van onze voedingsmiddelen. Deze vitamines worden opgenomen via je darmen.
In je lever en je weefsels wordt de vitamine k opgeslagen in je lichaam totdat je lichaam de vitamines nodig heeft. Maar wat doet vitamine k nog meer? Dat leggen we je uit!
Wat is vitamine K?
Vitamine K, een in vet oplosbare vitamine, kan verder worden onderverdeeld in vitamine K1 (phylloquinon) en verschillende vormen van vitamine K2 (menachinonen). (B)
Vitamine K1 wordt alleen ontdekt in planten (vooral groene bladgroenten), en wordt ook gevonden in vlees en melk door het gras in te vetten.
Vitamine K2 is meestal afkomstig uit bacteriegerelateerde bronnen en is te vinden in gefermenteerde producten zoals kaas en kwark. (B)
Bovendien wordt vitamine K2 ook gemaakt van bacteriën in de dikke darm, maar het is onduidelijk of en hoeveel van deze voedingsstof beschikbaar komt voor de mens omdat het daar slecht wordt opgenomen.
Waar is vitamine k goed voor?
Vitamine k wordt in verband gebracht met:
Hart- en vaatziekten
Als je te veel calcium binnenkrijgt heeft dit op de elasticiteit van je bloedvaten invloed. Als je hart- en vaatziektes wilt voorkomen zijn elastische bloedvaten erg belangrijk.
Onderzoek heeft uitgewezen dat vitamine k2 een bijdrage levert aan een goede transmissie van calcium. Vitamine k2 zorgt er ook voor dat je bloedvaten elastisch en schoon blijven.
Eén studie toont aan dat voor elke 10 microgram vitamine K2 die per dag wordt geconsumeerd, het risico op coronaire hartziekten bij 16.057 vrouwen met 9% werd verminderd. (B)
Bloedstolling
Vitamine k2 is er voornamelijk bekend om dat het de bloedstolling reguleert. Een bloedend wondje moet natuurlijk wel stoppen met bloeden. Wanneer het bloeden te snel stopt kan dit ook gevolgen hebben. (B)
Dan is de kans er namelijk dat je bloedstolsels krijgt in je aderen. Vitamine k2 zorgt ervoor dat deze twee factoren in evenwicht zijn. Vitamine k2 is ook een onderdeel bij het voorkomen van trombose. (B)
Zwangerschap
Het is belangrijk dat je tijdens een zwangerschap niet te veel bloed verliest. Om hiervoor te zorgen maakt je lichaam de activiteit van bloedstollingselementen hoger.
De kans op trombose wordt hoger als deze activiteit te hoog is. Het evenwicht tussen beide factoren wordt in balans gebracht door de vitamine k.
Omdat een moeder de vitamine k2 niet direct kan doorgeven aan haar kindje via de navelstreng, krijgt het kindje bij de geboorte vitamine k2 toegediend.
Voor een baby die net geboren is, is een vitamine k te kort gevaarlijk. Dit kan namelijk leiden tot een hersenbloeding.
Botontkalking en botten die gezond zijn
Wij zijn er ons allemaal bewust van dat calcium voor gezonde botten. Vitamine k2 is belangrijk voor het calcium. Vitamine k2 zorgt er namelijk voor dat calcium op een goede manier bindt. (B) (B)
Het UMC Utrecht heeft onderzoek gedaan en uit dat onderzoek is gekomen dat wanneer je structureel 45 microgram inneemt vitamine k2 een bijdrage levert aan de botontwikkeling die erg belangrijk is. (B)
Vitamine k1 helpt bij het proces van een stof aanmaken die ook nodig is voor bloedstolling. Vitamine k1 is essentieel voor een gezonde werking van je lever. Vitamine k is namelijk een stof voor eiwitten die betrokken zijn bij de bloedstolling in je lever.
Te kort aan vitamine k
Als je een vitamine k te kort hebt werkt het stollen van je bloed niet zoals het hoort. Dit kan leiden tot bloedingen die een langere tijd aan houdt. De stof die in vitamine k zit is ook belangrijk voor het reguleren van je menstruatiecyclus. (B)
Dit is allemaal terug te leiden tot het stollingseffect wat vitamine k heeft. Een eetpatroon dat niet veelzijdig genoeg is en waarbij je te weinig middelen consumeert waar vitamine k1 in zit kan hier de oorzaak van zijn. Ook als je antibiotica inneemt voor langere tijd kan een oorzaak zijn voor een te kort aan vitamine k.
Ook kan de oorzaak liggen bij een niet goed werkende lever. Dit kan ervoor zorgen dat er een behoefte is aan vitamine k1 of het kan ontstaan van een te kort. Een vitamine k te kort komt niet veel voor.
Als het voorkomt gebeurt dit bij:
- Baby’s die pasgeboren zijn.
- Mensen die een opname stoornis hebben.
- Mensen die antibiotica voor een lange tijd hebben geslikt
Een pasgeboren baby heeft altijd een te kort aan vitamine k. Vitamine k wordt niet door de moeder doorgegeven aan de baby. Ze zijn ook nog te jong om zelf vitamine k aan te maken.
Welke symptomen kunnen optreden bij vitamine k tekort?
Er zijn niet veel conserveermiddelen die van nature vitamine k2 bevatten. Door dit hebben veel mensen ongemerkt een vitamine k te kort. Echter, dit merk je hier weinig van.
Een aantal symptomen kunnen wijzen op een vitamine k2 te kort. (B)
- Vaak blauwe plekken
- Bloedneuzen
- Langdurig aanhouden van bloeding bij wondjes
- Aderverkalking
In welke voeding zit vitamine k?
Je lichaam maakt vitamine K zelf aan. Dit is een van de weinige vitamines. Een dagelijkse dosis vitamine k die je nodig hebt wordt aangemaakt door bacteriën die in je dikke darm huizen. Je lichaam begint met het zelfstandig aanmaken van vitamine k vanaf de leeftijd drie maanden.
De bacteriën die van nature in het spijsverteringskanaal voorkomen, zetten de aanmaak van vitamine K op gang.
Vitamine K-supplementbronnen van vitamine K zijn onder meer groene bladgroenten, groene bladsla, mosterdgroenten, peterselie, snijbiet en raapstelen – evenals groenten zoals spruitjes, broccoli en bloemkool, volgens de National Library of Medicine.
De vitamine k die aangemaakt wordt door je lichaam is echter niet genoeg. Je dagelijkse behoefte vitamine k ligt hoger daarom is het belangrijk dat je dit zelf aanvult met voeding.
Je kunt vitamine k onder verdelen in vitamine k1 en in vormen van vitamine k2
Vitamine k1 zit voornamelijk in
Groene bladgroenten
Fruit
Zuivel
Plantaardige oliën
Brood
Vitamine k2 zit voornamelijk in:
Ei
Kip
Vlees
Melkproducten
Kaas
Vitamine k in groente
In peulvruchten en bessen zit deze voedingsstof. Ook in groene groenten zit vitamine k.
Je kunt je vitamine k een boost geven door ervoor te zorgen dat je genoeg groene groenten zoals boerenkool of spruitjes wekelijks tot je neemt.
Bladgroenten kun je toevoegen aan verschillende recepten hierdoor kun je je inname van vitamine k gemakkelijk verhogen. En zorg je ervoor dat je niet alleen het gevoel krijgt dat je van salades leeft.
Om genoeg vitamine k2 binnen te krijgen kun je je wenden tot dierlijke producten.
Denk hierbij aan eieren en lever. Van rund, kip of gans.
Wat is de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid? (ADH)
Vitamine K heeft een voorgestelde minimumhoeveelheid voor aanpassing op basis van leeftijd, geslacht, gewicht en andere factoren.
Volgens de National Library of Medicine is de aanbevolen inname van voldoende voedingsstoffen (SNIR) 70 tot 90 microgram (mcg) voor volwassenen. (B)
Het gezondheidsprogramma van de National Health Service van het VK (NHS) beveelt aan dat volwassenen ongeveer 0,001 milligram (mg) of 1 mcg vitamine K nodig hebben voor elke maaltijd voor elke kilogram (2,20 lbs.) lichaamsgewicht.
Daarom zou een persoon die 68 kg weegt 68 mcg vitamine K per dag nodig hebben.
Zijn er risico’s verbonden aan vitamine k supplementen?
Vitamine K wordt door het hele lichaam aangetroffen, inclusief de lever, het hart, de hersenen, de botten en de pancreas.
In tegenstelling tot andere in vet oplosbare vitamines, accumuleert vitamine K zelden tot toxische niveaus in het lichaam, zelfs wanneer het in overmatige hoeveelheden wordt ingenomen.
Dit komt door het feit dat het wordt afgebroken en uitgescheiden in de ontlasting of urine.
Als u twijfelt over vitamine K-supplementen, neem dan contact op met een arts voordat u deze supplementen inneemt.
Vitamine K kan een wisselwerking hebben met een groot aantal medicijnen, waaronder bloedverdunners, anticonvulsiva, antibiotica, cholesterolverlagende medicijnen en supplementen voor gewichtsverlies.
Houdt hier rekening en schakel dus een arts of zorgverlener in.
Vitamine K en botgezondheid bij ouderen (wetenschappelijk)
Osteoporose-patiënten zijn het middelpunt geworden van een groeiend aantal halve waarheden en onwaarheden over vitamine K.
Recent onderzoek geeft echter aan dat er een opkomende literatuur is over de effectiviteit van vitamine K-suppletie bij het tegengaan van leeftijdsgebonden botverlies. (B)
Dit korte overzicht zal het belang van vitamine K in de functies van het menselijk lichaam samenvatten en de klinische implicaties van de genoemde studies bij mensen beschrijven. Het bewijs voor vitamine K-suppletie bij oudere volwassenen is enigszins beperkt.
Aangezien observationele studies een verband hebben aangetoond tussen vitamine B12-inname en een lager risico op fracturen bij deze populatie, ondersteunt substantieel bewijs onder gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken geen vitamine B12-suppletie bij oudere personen met als doel de gezondheid van de botten te verbeteren. (B)