Waarom kun je zoveel ongewenst afvallen door stress en wat kun je eraan doen?

Op deze pagina:

1. Waarom val je af door stress en wat kun je eraan doen?
2. Tekenen dat uw gewichtsverlies verband houdt met stress
3. Waarom gewichtsverlies optreedt
4. Wanneer is gewichtsverlies reden tot bezorgdheid?
5. Wat kun je tegen stress doen?

1. Waarom kun je zoveel afvallen door stress en wat kun je eraan doen?

Stress kan zorgen voor schommelingen in je gewicht. Bij sommige mensen kan het zorgen voor een toename van gewicht en bij sommige mensen voor een afname in gewicht, beide gevallen kunnen ongewenst zijn. In dit artikel gaan we in op (ongewenst) afvallen door stress.

Veel mensen die last hebben van stress en hierdoor afvallen, kunnen de zin in een maaltijd volledig verliezen. Zij hebben dan gewoon veel minder honger, dan wanneer zij geen stress ervaren. Wanneer iemand rookt, kan dit nog eens extra impact geven.

Echter is deze complicatie gelukkig vaak slechts tijdelijk. In de meeste gevallen kan het gewicht weer normaal worden, als de stressvolle periode weer voorbij is.

Als u van plan bent meer informatie te vergaren over dit onderwerp, raden we u aan om verder te lezen. We zullen de boven hoofdstuk 1 genoemde onderwerpen stap voor stap bespreken.

2. Tekenen dat uw gewichtsverlies verband houdt met stress

Helaas kan stress meer veroorzaken dan alleen onverwacht gewichtsverlies. Het is goed om hier inzicht in te krijgen, zodat duidelijk wordt dat uw stress verband houdt met gewichtsverlies. Symptomen van stress zijn:

• Hoofdpijn
• Indigestie
• Pijntjes en kwaaltjes, die je normaal niet had
• Gespannen spieren
• Stemmingswisselingen
• Vermoeidheid
• Moeite met in slaap vallen of blijven slapen
• Moeite met kortetermijngeheugen
• Verhoogde hartslag
• Verminderde zin in seks

3. Waarom gewichtsverlies optreedt

Als je gestrest bent, kun je ander gedrag vertonen dan normaal, zoals harder werken dan normaal en laat opblijven om een belangrijke deadline te halen. Deze verstoringen kunnen de reactie van uw lichaam op stress verergeren.

3.1 De ‘vecht-of-vlucht’-reactie van je lichaam kan je metabolisme versnellen

Als je gestrest bent, gaat je lichaam in ‘vecht- of vlucht’-modus. Dit staat ook wel bekend als de “acute stressreactie”. Het vertelt uw lichaam dat het moet reageren op een waargenomen dreiging. Dit komt uit de oertijd en we moeten er helaas nog steeds mee ”dealen”.

Je lichaam maakt zichzelf klaar door hormonen zoals adrenaline en cortisol af te geven. Adrenaline bereidt je lichaam voor op krachtige inspanning, maar het kan helaas ook je verlangen om te eten verminderen.

Ondertussen geeft cortisol uw lichaam signalen om (tijdelijk) functies te onderdrukken die niet essentieel zijn tijdens het ”zogenaamde” waargenomen gevaar, van de stressrespons. Dit kan invloed hebben op uw spijsvertering, immuunsysteem en voortplantingssysteem.

3.2 Door stress veroorzaakte stimulatie kan leiden tot maag- en darmklachten

Je lichaam vertraagt de spijsvertering tijdens de ‘vecht of vlucht’-reactie, zodat het zich kan concentreren op de ”zogenaamd” waargenomen stress.

Dit kan leiden tot klachten in de maag- en darmstreek, zoals:

• Buikpijn
• Maagzuur
• Diarree
• Constipatie

Chronische stress kan deze symptomen versterken en resulteren in andere onderliggende aandoeningen, zoals het prikkelbare darm syndroom.

Deze veranderingen in uw spijsvertering kunnen ervoor zorgen dat u minder eet en vervolgens afvalt.

Er is dus reden genoeg om wat aan de stress te doen als je één van bovengenoemde klachten ervaart.

3.3 Misschien heb je geen zin om te eten

De allesverslindende kracht van stress kan ervoor zorgen dat u aan niets anders meer kunt doen dan denken aan de stress. Grote kans dus dat dit de eetgewoonten negatief beïnvloed. U heeft misschien geen honger of vergeet helemaal te eten wanneer u last heeft van stress, wat leidt tot meer afvallen dan gewenst.

3.4 Door stress veroorzaakte stimulatie kan van invloed zijn op het vermogen van uw lichaam om de voedingsstoffen te verwerken en op te nemen

Als je gestrest bent, verwerkt je lichaam voedsel op een andere manier. Stress heeft invloed op uw nervus vagus, een hersenzenuw die van invloed is op hoe uw lichaam voedsel verteert, absorbeert en metaboliseert. Deze verstoring kan leiden tot ongewenste ontstekingen.

3.5 Zenuwbeweging verbrandt calorieën

Sommige mensen gebruiken fysieke activiteiten om stress tegen te gaan. Hoewel verschillen sporten uw stress kunnen verminderen, kan meer lichaamsbeweging dan normaal ook leiden tot onverwacht gewichtsverlies. Helemaal als je hiernaast ook minder eet!

Soms veroorzaakt stress onbewuste bewegingen, zoals tikken met de voet of klikken met de vinger. Deze tikken kunnen uw lichaam helpen uw gevoelens te verwerken, maar ze verbranden ook calorieën.

3.6 Slaapverstoring beïnvloedt de productie van cortisol

Stress kan het moeilijk maken om in slaap te vallen en in slaap te blijven. Het kan van invloed zijn op de kwaliteit van uw slaap, waardoor u zich traag en vermoeid voelt. Dit kan de hele dag zo door blijven sukkelen.

Vaak helpen slaappillen alleen op de korte termijn. Het verstandigst is natuurlijk om altijd even met uw arts te overleggen, tot u tot welk middel dan ook grijpt.

Verstoringen in de slaap kunnen de productie van cortisol beïnvloeden, wat uw metabolisme kan beïnvloeden. Uw eetgewoonten kunnen ook worden beïnvloed door een veranderde productie van cortisol. Cortisol wordt ook wel het stress-hormoon genoemd.

4. Wanneer is gewichtsverlies reden tot bezorgdheid?

Hoewel een kilo of twee afvallen meestal geen reden tot bezorgdheid is, kan elke kilo die je ongewenst verliest toch tot frustratie leiden.

Afvallen door stress is vaak moeilijk te meten en soms kun je ook niet goed herleiden of stress er de oorzaak of het gevolg van is.

Als u in een periode van 6 tot 12 maanden een ongewenst percentage van uw lichaamsgewicht bent kwijtgeraakt, kunt u het best een arts of een verpleger raadplegen.

U doet er ook goed aan een arts te raadplegen als u:

• Chronische of gewoon erg vaak hoofdpijn heeft
• Pijn op de borst heeft
• Aanhoudend “op scherp” staat
• Merkt dat u alcohol of drugs gebruikt om ermee om te gaan

Uw arts kan bepalen of uw symptomen verband houden met stress of met een andere onderliggende aandoening. Dit zijn de experts en zij hebben de richtlijnen over wat kan en wat niet kan.

5. Wat kun je zelf tegen afvallen door stress doen?

5.1 Mindfulness

Veel onderzoeken gaan tegenwoordig over het onderzoeken van alternatieve oplossing voor stress en angst. Men komt dan vaak uit bij meditatie en mindfulness. Het is een hot-topic onder onderzoekers.

De reden hiervoor is dat mindfulness en meditatie onder andere veel anti-stress effecten en een verminderde aanmaak van cortisol bevorderd.

Waar tegenwoordig vaak antidepressiva worden voorgeschreven kunnen nu natuurlijke middelen het overnemen.

Dit bewijs toont consequent aan dat het beoefenen van mindfulness de structuur en functie verandert in delen van de hersenen die verband houden met stress reacties en andere ongewenste ongecontroleerde emoties.

Daarnaast zijn er andere gedragsstudie uitgevoerd met mediteerders, waarbij de resultaten aangeven dat mindfulness en meditatie, het vermogen om aandacht en emotie zelf te reguleren, vergroot.

Er is steeds meer bewijs dat suggereert dat mindfulness effectief is voor het verlichten van angst en stress.

Een recensie uit 2014 door Sharma waarin specifiek gekeken werd naar de impact van mindfulness op het verminderen van stress, toonde aan dat “van de 17 onderzoeken er 16 positieve veranderingen lieten zien in psychologische of fysiologische resultaten gerelateerd aan angst en stress.”

Om dit in cijfers uit te drukken: dat is bijna 95%!

Ondanks de beperkingen van sommige onderzoeken, waaronder kleinere steekproeven of geen controlegroep, concluderen de onderzoekers dat “op mindfulness gebaseerde stressvermindering een veelbelovende beoefening lijkt te zijn voor stressmanagement.”

Een recente systematische review in de Journal of the American Medical Association (JAMA) vond dat “meditatieprogramma’s kunnen resulteren in kleine tot matige reducties van psychologische stress.”

Dit klinkt misschien niet zo spannend. De onderzoekers stellen echter dat de effecten van een mindfulness-meditatieprogramma vergelijkbaar zijn met het “gebruik van een antidepressivum in de eerstelijnszorg, maar zonder de bijbehorende toxiciteiten“.

Met andere woorden, mindfulness-meditatieprogramma’s hebben een vergelijkbaar effect als antidepressiva.

En dit is eigenlijk heel opwindend – het veilig beoefenen van mindfulness kan vergelijkbare effecten vertonen als meer risicovolle antidepressiva!

Andere recensies die in de afgelopen twee jaar zijn gepubliceerd, melden consequent dat mindfulness-meditatie een positieve invloed heeft op angst en stress. Het is niet voor niks dat de groeiende belangstelling in soortgelijke boeken en cursussen ook drastisch groeit in de westerse wereld.

Mindulness is gemakkelijk en leuk! Start direct met de mindfulness cursus van Rolf zodat je na de eerste paar lessen gelijk nieuwe inzichten krijgt. Je zult na het voltooien van de cursus in staat moeten zijn stress en angst uit je leven te bannen. Veel succes!